www.online-musea.nl.

Omdat er in de familie de wildste geruchten gingen over de ouders van mijn oma, Johanna Magdalena Pracht-Meerman, en met name haar vader, ben ik op onderzoek uitgegaan. De ouders van oma zijn Barend Meerman en Hillegien van Wijk.

Volgens de familie was  Barend een vermogend man. Kinderen speelden met goudstukken onder de tafel en zou hij huizen bezitten in Amsterdam.  Ook zouden ze  iets te maken hebben met het  museum Meermanno in Den-Haag . Barend zou ook de drinkebroer zij van niemand minder dan Prins Hendrik, de man van koningin Wilhelmina. 

Tijdens mijn speurtocht over het leven van Barend en zijn vrouw, ben ik veel te weten gekomen.  

Barend en Hillegien waren zeker niet vermogend. In tegendeel, ze waren zo arm als een kerkrat. Ze woonden in een woonwagen en reisden rond. Barend verdiende de kost voor zijn vrouw en kinderen als stoelenmatter en later als verkoper in kramerijen.

Zijn leven was, hoe moet ik het noemen….moeilijk… hectisch. Oordeelt u zelf maar, ik maak u graag deelgenoot.                                                                                            

Barend is geboren op 30 oktober 1855 om 4:00 in de ochtend in wijk C in Assen Drenthe,

In de streek Aardscheveld .Dit stukje Assen staat bekend om zijn plaggenhutten,

De naam plaggenhut werd  niet gebruikt men heeft het over keten.

Aan de Oude Groningerweg 171 is Barend opgegroeid.

Het gezin Meerman bestaat uit vader Jakob, moeder Sophia Grevelink en 2 broers en 7 zussen.

Barend is het 8de geboren kind.

Eén zus heeft Barend nooit gekend, zij overleed voor zijn geboorte in 1846 twee jaar oud.

Zijn ouders hebben nog drie kinderen te graven moeten dragen.

Jansje een meisje overleden in 1863, 12 Jaar

Leendert overleden 1863, 11 jaar,

Cato Elisabeth overleden 1863, 12 jaar.

De andere drie zussen zijn Johanna Magdalena en Anna Machalina geboren te Dordrecht in 1842, tweelingen en

Jacomina geboren 1849 en vernoemd naar haar eerdere, overleden, zus.

En er is nog een broer, Christoffel, geboren te Dordrecht in 1846.

Ondanks de armoede heeft Barend wel onderwijs gehad want hij kon schrijven.

Vader Jakob verdiende de kost als Slachter.

Het beroep slager/Slagter gaat al generaties terug.

Barend is geboren in en woonde ook later een tijd in een plaggenhut. Hier onder vindt u een stukje uitleg over de plaggenhutten. Gevonden op het internet.

Historie van de plaggenhut

Eind 1800 waren in Drenthe plaggenhutten te vinden, dit waren eenvoudige met heideplaggen bedekte hutten. Plaggenhutten waren te vinden in de armste gebieden van Nederland, vooral in Drenthe, Friesland en Overijssel. Ze werden bewoond door de allerarmste arbeiders, niet zelden met grote gezinnen.

Een plaggenhut was een zeer eenvoudig bouwwerk. Meestal gedeeltelijk uitgegraven in de grond en zonder zijmuren zodat het dak op grondhoogte begon. Het dak was bekleed met plaggen die uit het omliggende land werden gehaald.

Plaggenhutten stonden vaak in veen ontginningsgebieden. Daar gold de ongeschreven regel dat een nieuw huis mocht blijven staan als deze tussen zonsondergang en zonsopgang was gebouwd en de schoorsteen 's ochtends rookte.

De leefomstandigheden waren erbarmelijk. Door de bouwwijze was het vertrek slecht te verwarmen, vochtige en krioelde van ongedierte. Bewoners van plaggenhutten werden dan ook niet erg oud.

In 1901 kwam de woningwet, die bepaalde dat niemand meer in een plaggenhut mocht wonen. Hiermee was de plaggenhut echter niet direct verdwenen. Zelfs vlak na de Tweede Wereldoorlog waren er nog plaggenhutten te vinden.

Hoofdstuk 2       Het kind Barend

Zoals u hierboven al hebt kunnen lezen was het voor Barend als kind al hectische.

Want hoe zou je je voelen als je 6 jaar bent en je kleine zusje Cato Elisabeth komt te overlijden. Of als, op je verjaardag als je 8 jaar wordt, je grote zus Jansje overlijd en 2 maanden later je grote broer Leendert.

Ik kan het mij niet voorstellen hoe dat moet zijn geweest. Wil ik het me wel voorstellen? Ik geloof het niet!

Maar we zijn er nog niet.

Als Barend nog maar 13 jaar is overlijdt zij vader op 59-jarige leeftijd.

Vader Jacob overlijdt op 13 Augustus 1869 om 8 uur in de avond in zijn huis op het Aardscheveld.

Een buurman genaamd Bartels Kleender, een smid en een bekende Wilhelmus Slootman doen de 14^de aangifte van overlijden.

 Barend groeit dus op zonder vader. Moeder Sophia hertrouwd niet zover ik heb kunnen uitzoeken.  

Hoofdstuk 3     1879  "De diefstal"

We zijn in 1879 aangekomen.

Barend woont op dit moment op het Loonerveld. Dit is net zo iets als het Aardscheveld.  

Bij Assen zijn meerdere velden zo heb je ook nog het Vredeveld.

Als Barend 23 jaar is maakt hij een fout:

Hij is naar mijn mening iemand die het kaas niet van zijn brood laat eten.

Dat zal u, denk ik, aan het einde van dit verhaal wel met mij eens zijn.

Wat is er gebeurd?

In de nacht van 12 op 13 juli 1879 heeft hij met een maat brandhout weggenomen bij een onbewoonde  keet van de heer  Kloekers.

Het hout is ook nog terug gevonden bij hem thuis onder een aantal plaggen.

Barend wordt hiervoor veroordeeld  tot 6 maanden gevangenisstraf.

Hij gaat nog in hoger beroep omdat hij 6 maanden wat veel vindt voor wat brandhout, maar het mag niet baten. Hij wordt Donderdag 23 oktober veroordeeld tot die 6 maanden zitten. 

Of Barend de straf van 6  maanden heeft uitgezeten, is mij niet helemaal duidelijk. Als Barend veroordeeld wordt voor de diefstal van het hout, is hij al gearresteerd. Dit voor iets dat hij gedaan heeft in begin Juli.

Hoofdstuk 4    1879   De brandstichting

Op het Loonerveld staan meerdere keten, De heer Kloekers (die van het hout) is waarschijnlijk grondeigenaar want hij besluit om alle keten in Loonerveld op te ruimen.

De bevolking is woedend, en men zegt:" Nu we  ons zweet er in hebben?" Ze besluiten dat, als het zo ver komt, de fik er in te steken.

Barend doet het wel!

Begin juli 1879 om 22:30 uur, misschien is het wel de zelfde keet als die van het hout, daar het een leegstaande keet betreft, steekt Barend hem in de fik .

De buren getuigen tegen hem, maar geven toch, naar mijn mening, afwijkende getuigenissen.  Barend ontkent in eerste instantie en zegt dat hij de hele avond in zijn keet was.

Later heeft hij bekend het gedaan te hebben, maar verteld dan ook dat hij het niet alleen gedaan heeft.

De buren hebben hem opgehaald, en zij zijn, volgens hem, ook schuldig, nog meer als hij.

Ook heeft hij het er over dat de getuigen in een hogere klasse huizen wonen dan hij, en dat dit naar zijn mening, nu wel eens anders zou mogen zijn. Hij wil ook graag in een hogere klasse wonen.

Barend wordt schuldig bevonden en veroordeeld tot 5 jaar tuchthuisstraf. 

Deze straf zit hij uit met 6 maanden aftrek in Leeuwarden in de Blokhuispoort.

Hoofdstuk 5    Weer vrij! 

Blokhuispoort Leeuwarden

Op de website van Stichting Blokhuispoort is nog veel meer informatie te vinden over het gevangenisleven in vroeger tijden.

Neem dan ook eens een kijkje in het "Geheim register ontslagen gevangenen" misschien komt u, net als ik, familie tegen.

 www.blokhuispoort.nl